Η ανάγκη για νέα ερευνητικά δεδομένα όσον αφορά το Alzheimer είναι μεγάλη, καθώς τα περιστατικά παγκοσμίως αυξάνουν συνεχώς.
Τι είναι όμως και πώς διαγνώσεται η νόσος; Ποιο το προσδόκιμο ζωής και ποια τα πρώτα σημάδια της πάθησης; Πότε εμφανίζεται; Ποιο το προσδόκιμο ζωής;
Ας προσπαθήσουμε να αναλύσουμε λοιπόν, ένα τόσο επίκαιρο πρόβλημα στη σημερινή κοινωνία.
Τι είναι το Alzheimer;
Το Alzheimer είναι η συχνότερη μορφή άνοιας.
Ονομάστηκε έτσι από το Γερμανό ψυχίατρο και νευροπαθολόγο Aloysius " Alois" Alzheimer [1864- 1915] ο οποίος και ανακάλυψε την ασθένεια το 1906.
Μετρά περίπου στο 60%-80% των περιπτώσεων της άνοιας.
Ανήκει στις νευροεκφυλιστικές παθήσεις του εγκεφάλου. Αυτό σημαίνει ότι εξελίσσεται και σταδιακά επηρεάζει βασικές λειτουργίες του ατόμου στην καθημερινή του πρακτική.
Η έναρξη της πάθησης και η εμφάνιση των συμπτωμάτων διαφέρουν. Έτσι, τα συμπτώματα ξεκινούν πολύ αργότερα από την έναρξη της εκφύλισης των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου.
Η νόσος μπορεί να έχει ξεκινήσει πριν από χρόνια και να εξελίσσεται μέχρι την εμφάνιση των πρώτων δυσλειτουργιών.
Η εξέλιξη της νόσου συμβαίνει εξαιτίας της προσβολής όλο και περισσότερων περιοχών του εγκεφάλου. Τελικά υπάρχει εκφυλισμός και ατροφία του εγκεφάλου.
Η κύρια αιτία εμφάνισης της νόσου είναι η βλάβη στα εγκεφαλικά κύτταρα. Εξαιτίας της εκφύλισης των εγκεφαλικών κυττάρων, χάνεται η ικανότητα της επικοινωνίας μεταξύ τους.
Επηρεάζεται σημαντικά ο τρόπος μετάδοσης της πληροφορίας από το σημείο της βλάβης του εγκεφάλου, σε ένα άλλο.
Έτσι πολύ βασικές ικανότητες υπολειτουργούν και σιγά σιγά περιθωριοποιούνται έως και εξαφανίζονται. Μαζί χάνονται και οι πληροφορίες που υπήρχαν σε αυτά τα τμήματα του εγκεφάλου.
Αυτό σταδιακά επηρεάζει περισσότερες λειτουργίες της καθημερινότητας.
Επηρεάζονται η μνήμη, η σκέψη, η επικοινωνία, η συμπεριφορά κλπ. Τελικά, φτάνει να αφορά τις πολύ βασικές λειτουργίες όπως την ικανότητα του ατόμου για κατάποση, προετοιμασία φαγητού, αυτοσυντήρηση κλπ.
Η νόσος ξεκινά συνήθως μετά τα 60 χρόνια, αλλά αν και σπάνια, έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις που η έναρξη συνέβη νωρίτερα.
Ποια η διαφορά της άνοιας σε σχέση με το Alzheimer;
Η άνοια περιγράφει την κατάσταση της νοητικής λειτουργίας ενός ατόμου. Δεν είναι μια συγκεκριμένη ασθένεια αλλά ένας ιατρικός όρος που περιγράφει συμπτωματολογία.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας, με τουλάχιστον τα δύο τρίτα των περιπτώσεων άνοιας σε άτομα 65 ετών και άνω.
Ας δούμε τώρα ποια είναι τα αίτια εμφάνισης της νόσου σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες.
Αίτια
Η νόσος είναι υπό μελέτη με πολλές έρευνες και εντατικούς ρυθμούς, καθώς όλο και περισσότερα άτομα μπορεί να πάσχουν από αυτήν παγκοσμίως.
Υπάρχουν γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την πυροδότηση της έναρξης της πάθησης.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το Αλτσχάιμερ δεν είναι αποτέλεσμα ενός γονιδίου.
Αντίθετα, μπορεί το αίτιο να είναι πολλαπλά γονίδια αλλά και η εμφάνιση να επηρεαστεί από τον τρόπο ζωής και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Κατά συνέπεια, ένα άτομο μπορεί να φέρει περισσότερα από ένα γονίδια ή ομάδες γονιδίων που μπορούν είτε να αυξήσουν είτε να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής, επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο και μπορούν να επηρεάσουν στην εμφάνιση ή όχι της νόσου.
Γενετικοί παράγοντες
Η κληρονομικότητα
Αποτελεί σημαντικό παράγοντα εμφάνισης της νόσου. Έχει βρεθεί ότι αν υπάρχει συγγένεια 1ου βαθμού με ασθενή υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης της πάθησης.
Απολιποπρωτεΐνη Ε4 του APOE
Έχει βρεθεί ότι η παραλλαγή της απολιποπρωτεΐνης Ε4 του γονιδίου APOE, ευθύνεται για την εμφάνιση της νόσου.
Το γονίδιο APOE εμπλέκεται στη δημιουργία μιας πρωτεΐνης που βοηθά στη μεταφορά της χοληστερόλης και άλλων τύπων λίπους στην κυκλοφορία του αίματος.
Τα προβλήματα σε αυτή τη διαδικασία πιστεύεται ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου.
Στην κληρονομική μετάδοση αυτής της αλληλόμορφης πρωτεΐνης Ε4 APOE από τους γονείς στα παιδιά έχει πιστωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου. Παρόλαυτα ορισμένα άτομα με αλληλόμορφο APOE Ε4 δεν αναπτύσσουν ποτέ τη νόσο.
Όσοι κληρονομούν ένα αντίγραφο της Ε4 απολιποπρωτεΐνης από τη μητέρα ή τον πατέρα τους έχουν αυξημένο κίνδυνο [2-3 φορές] να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ.
Όσοι κληρονομούν δύο αντίγραφα Ε4 απολιποπρωτεΐνης από τη μητέρα και τον πατέρα τους έχουν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο [4-8 φορές].
Έρευνες έδειξαν ότι για τις οικογενής μορφές της νόσου ευθύνονται άλλες γονιδιακές μεταλλάξεις, τριών συγκεκριμένων γονιδίων. Αυτές αφορούν σε περιστατικά με πρώιμη έναρξη της πάθησης σε ηλικίες μεταξύ 30-60 ετών.
Γονίδια
Εμφάνιση γονιδίων που φαίνεται να ευθύνονται για την εμφάνιση της νόσου είναι ακόμη υπό έρευνα.
Σήμερα, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει περισσότερες από 70 γενετικές περιοχές που σχετίζονται με τη νόσο.
Η κατανόηση και η ανάγνωση του ρόλου αυτών των γονιδίων, μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό νέων μεθόδων για την πρόληψη, την καθυστέρηση ή τη θεραπεία της πάθησης του Αλτσχάιμερ και της άνοιας γενικότερα.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Πολλές φορές η νόσος πυροδοτείται από κάποιο γεγονός χωρίς αυτό να είναι απόλυτα σαφές.
Είναι σημαντικό ότι τα άτομα που αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ δεν έχουν πάντα ιστορικό της νόσου στις οικογένειές τους.
Κρανιοεγκεφαλική κάκωση
Ένα χτύπημα στο κεφάλι μπορεί και να είναι η αρχή της ανάπτυξης των συμπτωμάτων της νόσου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι με την παρόμοια κάκωση θα αναπτύξουν Αλτσχάιμερ.
Καρδιαγγειακές παθήσεις
Η πάθηση έχει ως προδιαθεσικούς παράγοντες κινδύνου τους ίδιους με της εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, εξαιτίας αθηροματοσκλήρωσης και στεφανιαίας νόσου. Τέτοιοι είναι το κάπνισμα, ο διαβήτης, η έλλειψη άσκησης κλπ.
Ας ελπίσουμε ότι, περαιτέρω έρευνα μπορεί να ξεκινήσει για να αποκαλύψει τον ρόλο που παίζει το άγχος στον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει άνοια.
Γεωγραφική περιοχή καταγωγής του ατόμου
Ωστόσο, ο επιπολασμός [ το ποσοστό του πληθυσμού που διαπιστώνεται ότι πάσχει από κάποια νόσο] και ο κίνδυνος που σχετίζεται με το γονίδιο Ε4 APOE και άλλες γενετικές παραλλαγές μπορεί να μην είναι ίδια σε όλους τους πληθυσμούς.
Η έρευνα δείχνει ότι ο βαθμός κινδύνου μπορεί να επηρεαστεί από τη γενετική καταγωγή. Δηλαδή η γεωγραφική περιοχή καταγωγής ενός ατόμου μπορεί να επηρεάζει την εμφάνιση της πάθησης.
Επίσης, ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων αφρικανικής, ασιατικής, αμερικανικής ινδιάνικης και ευρωπαϊκής καταγωγής.
Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί καλύτερα πώς ορισμένες γενετικές παραλλαγές μπορεί να επηρεάσουν τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης άνοιας.
Η έρευνα συνεχίζεται για τον εντοπισμό στρατηγικών θεραπείας και πρόληψης της νόσου, που θα βοηθήσουν στη λειτουργική αποκατάσταση πασχόντων ατόμων.
Υπάρχει όμως συσχέτιση του χρόνιου άγχους με την εμφάνιση της νόσου;
Χρόνιο στρες και Αλτσχάιμερ
Το χρόνιο άγχος και οι αγχώδης διαταραχές έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές παθήσεις.
Έχουν γίνει πολλές έρευνες για να εντοπιστεί αν σχετίζεται το χρόνιο στρες με την εμφάνιση άνοιας.
Η συσχέτιση λοιπόν δεν φάνηκε στατιστικά σημαντική καθώς τα επίπεδα κορτιζόλης μειώνονταν όσο μειωνόταν και η ικανότητα μνήμης και σκέψης.
Υπάρχουν όμως στοιχεία που δείχνουν ότι εφόσον το χρόνιο στρες παίζει μεγάλο ρόλο στην αποδιοργάνωση και την απώλεια λειτουργικότητας του ατόμου ίσως να αφορά και στην εξέλιξη της άνοιας. Παρόλαυτα δεν σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση άνοιας.
Αντιθέτως, έχει διαπιστωθεί, ότι σε άτομα με διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) ο κίνδυνος ανάπτυξης άνοιας είναι έως και διπλάσιος.
Βέβαια αυτός ο αυξημένος κίνδυνος δεν σημαίνει ότι το να έχει κάποιος διαταραχή μετατραυματικού στρες θα οδηγήσει σίγουρα και στην ανάπτυξη άνοιας.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Τα προβλήματα μνήμης είναι συνήθως ένα από τα πρώτα σημάδια της νόσου.
Τα πρώτα σημάδια μπορεί να μην αφορούν τη μνήμη γεγονότων αλλά την εύρεση της σωστής λέξης, ή τη δυσκολία στην κατανόηση εικόνων, ή την εξασθενημένη κρίση σε συγκεκριμένα θέματα.
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα γίνονται πιο σοβαρά και περιλαμβάνουν αυξημένη σύγχυση και αλλαγές στη συμπεριφορά.
Για τους περισσότερους ασθενείς, τα συμπτώματα εμφανίζονται για πρώτη φορά στα μέσα της δεκαετίας του '60 ή και αργότερα.
Όταν η ασθένεια αναπτύσσεται πριν από την ηλικία των 65 ετών, θεωρείται πρώιμη έναρξη της νόσου του Αλτσχάιμερ, η οποία μπορεί να ξεκινήσει και στην ηλικία των 30 ετών (πολύ σπάνια).
Πώς εμφανίζεται η νόσος;
Το Αλτσχάιμερ τυπικά εξελίσσεται σε τρία στάδια: το προκλινικό, ήπιο [μερικές φορές ονομάζεται πρώιμο στάδιο], μέτριο και σοβαρό [μερικές φορές ονομάζεται όψιμο στάδιο].
Ήπια νόσος ή πρώιμο ή ασυμπτωματικό στάδιο
Η έρευνα σχετίζεται με τις εγκεφαλικές αλλαγές που αφορούν στη νόσο του Αλτσχάιμερ, και ξεκινούν μια δεκαετία ή περισσότερο πριν εμφανιστούν τα προβλήματα μνήμης και σκέψης.
Σε αυτό το στάδιο, ενώ υπάρχουν οι αλλαγές στον εγκέφαλο προφανώς δεν είναι τόσο έντονες ώστε να εμφανίσει το άτομο τη νόσο.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ όλα τα άτομα με αυτές τις εγκεφαλικές αλλαγές.
Στην ήπια μορφή, το πρώιμο στάδιο, ο ασθενής μπορεί να φαίνεται υγιής. Παρόλαυτα, εμφανίζει όλο και συχνότερα προβλήματα κατανόησης του κόσμου γύρω του.
Η συνειδητοποίηση της νόσου γίνεται σταδιακά τόσο στο άτομο όσο και στην οικογένειά του.
Σε αυτό το στάδιο το άτομο μπορεί ακόμα να φροντίζει τον εαυτό του και να εκτελεί κανονικά τις δραστηριότητες του.
Τα προβλήματα μνήμης στην ήπια μορφή μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Χάνουν πράγματα συχνά
- Ξεχνάνε να πάνε σε εκδηλώσεις ή ραντεβού
- Υπάρχουν προβλήματα στην επικοινωνία λόγω δυσκολίας εύρεσης λέξεων
Το Αλτσχάιμερ συχνά διαγνώσεται σε αυτό το στάδιο.
Μεσαίο στάδιο
Σε αυτό το στάδιο, το άτομο συχνά χρειάζεται επίβλεψη και φροντίδα.
Οι αλλαγές στην συμπεριφορά αλλά και οι αυξανόμενες ανάγκες μπορεί να είναι δύσκολες για τον ίδιο τον ασθενή αλλά και την οικογένεια του.
Τα γενικότερα συμπτώματα της μέτριας μορφής περιλαμβάνουν:
- Απώλεια μνήμης που διαταράσσει την καθημερινότητα
- Κακή κρίση με συνέπεια κακές αποφάσεις
- Απώλεια αυθορμητισμού και αίσθησης πρωτοβουλίας
- Απώλεια γνώσης ημερομηνίας ή τοποθεσίας που βρίσκεται
- Δεν μπορεί να ολοκληρώσει έγκαιρα τις καθημερινές εργασίες
- Επαναλαμβάνει τις ερωτήσεις ή ξεχνά πρόσφατες πληροφορίες
- Απώλεια ικανότητας χειρισμού των χρημάτων και την πληρωμή λογαριασμών
- Προβληματισμός ή ανικανότητα στο σχεδιασμό ή την επίλυση προβλημάτων
- Περιπλάνηση και απώλεια της αίσθησης του που βρίσκεται
- Χάνει πράγματα ή τα τοποθετεί σε λάθος ή περίεργα μέρη
- Δυσκολία στην ολοκλήρωση καθημερινών λειτουργιών π.χ. μπάνιο
- Αλλαγές διάθεσης και προσωπικότητας
- Αυξημένο άγχος ή/και επιθετικότητα
Στάδιο σοβαρής βαρύτητας ή στάδιο κλινικής εκδήλωσης ή τελικό στάδιο
Τα άτομα με σοβαρή νόσο Αλτσχάιμερ δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με τους οικείους τους και εξαρτώνται πλήρως από τους άλλους για τη φροντίδα τους.
Κοντά στο τέλος της ζωής του, το άτομο μπορεί να είναι στο κρεβάτι την περισσότερη ή όλη την ώρα καθώς το σώμα του ρικνώνεται [κλείνει προς τα μέσα].
Τα συμπτώματα στο τελικό στάδιο περιλαμβάνουν:
- Αυξημένη σύγχυση και απώλεια μνήμης [οι ασθενείς ξεχνούν γεγονότα, πρόσωπα, το ιστορικό τους κλπ.]
- Αποχώρηση από κοινωνικές δραστηριότητες
- Αδυναμία εκμάθησης νέων πραγμάτων
- Δυσκολία στη γλώσσα και προβλήματα με την ανάγνωση, τη γραφή και την εργασία με αριθμούς
- Δυσκολία στην έκφραση και την οργάνωση των σκέψεων
- Έλλειψη προσοχής
- Αδυναμία αντιμετώπισης νέων καταστάσεων
- Αλλαγές στον ύπνο π.χ. ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανησυχία τη νύχτα
- Δυσκολία στην εκτέλεση γνωστών, απλών εργασιών, όπως το ντύσιμο
- Περιστασιακά προβλήματα στην αναγνώριση της οικογένειας και των φίλων
- Ψευδαισθήσεις, αυταπάτες και ψυχωσικά επεισόδια
- Παρορμητική και άσεμνη κοινωνική συμπεριφορά [π.χ. γδύσιμο σε ακατάλληλες ώρες ή μέρη ή χρήση χυδαίας γλώσσας]
- Συναισθηματικές εκρήξεις
- Ανησυχία, ταραχή, άγχος, δακρύρροια, περιπλάνηση — ειδικά αργά το απόγευμα ή και το βράδυ
- Επαναλαμβανόμενες δηλώσεις ή κινήσεις και περιστασιακές μυϊκές συσπάσεις
- Απραξία, έλλειψη συντονισμού στις λειτουργίες και αδυναμία εκτέλεσης της δραστηριότητας
- Αδυναμία επικοινωνίας με τους άλλους
- Καμία επίγνωση πρόσφατων εμπειριών ή σχετικά με το περιβάλλον που ζουν
- Απώλεια βάρους εξαιτίας ελάχιστου ενδιαφέροντος για το φαγητό
- Επιληπτικές κρίσεις
- Γενική σωματική έκπτωση σε δόντια, δέρμα κ.ά.
- Δυσκολία στην κατάποση
- Βογγητό, γκρίνια κλπ.
- Αυξημένος και συνεχής ύπνος
- Απώλεια ελέγχου του εντέρου και της ουροδόχου κύστης
Μια κοινή αιτία θανάτου για άτομα με Αλτσχάιμερ είναι η πνευμονία από εισρόφηση.
Αυτός ο τύπος πνευμονίας αναπτύσσεται όταν ένα άτομο δεν μπορεί να καταπιεί σωστά και παίρνει τροφή ή υγρά στους πνεύμονες αντί για αέρα.
Πώς μπορεί να μάθει κάποιος αν έχει Αλτσχάιμερ;
Διάγνωση
Η διάγνωση της νόσου γίνεται από εξειδικευμένο νευρολόγο.
Ιστορικό
Ο ιατρός αρχικά θα ζητήσει από τον ασθενή ένα πλήρες λεπτομερές ιατρικό ιστορικό.
Εδώ, συνήθως, χρησιμοποιούνται κάποια τεστ αξιολόγησης των αντιληπτικών και γνωστικών ικανοτήτων του ατόμου.
Διαγνωστικές Εξετάσεις
Σε αυτό το στάδιο ο ιατρός ζητά κάποιες ιατρικές εξετάσεις.
Έτσι θα υπάρξει μία πιο αντικειμενική ανάγνωση της ασθένειας και θα μπορέσει να κάνει τυχόν διαφοροδιάγνωση από κάποια άλλη πάθηση.
Οι εξετάσεις που τυχόν θα ζητηθούν είναι:
- Αιματολογικές [γενική, βιοχημικές, ορμόνες θυροειδή, βιταμίνες κλπ.]
- Αξονική τομογραφία [για τυχόν αλλοιώσεις σε επίπεδο δομικών μεταβολών]
- Μαγνητική τομογραφία [λεπτομερής απεικόνιση των αλλοιώσεων στα εγκεφαλικά τμήματα]
Υπάρχει όμως θεραπεία για τη νόσο;
Θεραπεία
Σήμερα, δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Αυτό που υπάρχει είναι:
Φαρμακευτική αγωγή
Η ειδική εγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να βοηθήσουν στην αργή εξέλιξη της νόσου.
Αλλαγές στο περιβάλλον του
Οι αλλαγές στο περιβάλλον του σπιτιού και στις καθημερινές δραστηριότητες μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο να διαχειριστεί τις αλλαγές στη σκέψη του. Έτσι, θα αισθάνεται και θα είναι περισσότερο ασφαλής.
Άσκηση
Η άσκηση, σε όποια μορφή, επίσης βοηθά πολύ στην καλή υγεία των κυττάρων καθώς βοηθά στην οξυγόνωση και στην αιμάτωση τους.
Με αυτό τον τρόπο βοηθά στην διατήρηση του ασθενή σε καλή κατάσταση για περισσότερο χρόνο και μεγαλώνει το προσδόκιμο ζωής του.
Ποιο είναι το προσδόκιμο ζωής των ασθενών με Αλτσχάιμερ;
Το προσδόκιμο ζωής αυτών των ασθενών ποικίλει από 4-8 χρόνια, και μπορεί να φτάσει και τα 20 χρόνια.
Εξαρτάται από την κλινική εικόνα και τυχόν άλλα συνοδά προβλήματα υγείας.
Γενικά πάντως, ο μέσος όρος ζωής κυμαίνεται περίπου στα 8,5 χρόνια από την έναρξη των συμπτωμάτων.
Προλαμβάνεται η άνοια;
Τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχουν πράγματα που μπορεί κάποιος να κάνει για να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Αυτά περιλαμβάνουν τη διατήρηση της δραστηριότητας, την υγιεινή διατροφή και την άσκηση του μυαλού.
Σωματική δραστηριότητα.
- Η τακτική σωματική δραστηριότητα είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να μειωθεί ο κίνδυνος άνοιας. Είναι καλό για την καρδιά, την κυκλοφορία, το βάρος και την ψυχική ευεξία.
- Είναι σημαντικό για τον καθένα να βρει δραστηριότητες που λειτουργούν για αυτόν. Ίσως η αρχή να είναι μια μικρή δραστηριότητα και στη συνέχεια να αυξηθεί η άσκηση σταδιακά.
- Η άσκηση βοηθά στην ευελιξία, την ισορροπία και την αύξηση της ψυχικής υγείας μέσω της έκκρισης ενδορφινών.
- Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας σε άτομα με άνοια είναι πολύ σημαντικός αν και στη χώρα μας δεν συστήνεται ευρέως. Παρόλαυτα μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην καθυστέρηση της επιδείνωσης των συμπτωμάτων του ασθενή.
Υγιεινή διατροφή.
Η κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας, καθώς και πολλών άλλων καταστάσεων όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης τύπου 2, η παχυσαρκία, το εγκεφαλικό, οι καρδιακές παθήσεις κ.ά.
Κανένα θρεπτικό συστατικό ή τροφή δεν μπορεί να βελτιώσει την υγεία του εγκεφάλου από μόνο του.
Παρόλαυτα, η κατανάλωση ισορροπημένης διατροφής στις σωστές αναλογίες έχει βρεθεί οτι συμβάλλει σημαντικά στη μέιωση της έκφρασης της νόσου και αυτό κάνει και τη διαφορά.
Κάπνισμα.
Το κάπνισμα ενοχοποιείται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη άνοιας.
Το κάπνισμα βλάπτει πολύ την κυκλοφορία του αίματος στο σώμα, ιδιαίτερα στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, καθώς και στην καρδιά και τους πνεύμονες.
Όσο νωρίτερα σταματήσει κάποιος το κάπνισμα, τόσο μικρότερο το ποσοστό εγκεφαλικής βλάβης αργότερα.
Αλκοόλ.
Όσο περισσότερο αλκοόλ καταναλώνει κάποιος τόσο περισσότερο εκθέτει τον εγκέφαλο σε κίνδυνο εμφάνισης αλλοιώσεων.
Το αλκοόλ εκθέτει τον εγκέφαλο σε βλαβερές χημικές ενώσεις. Επίσης ο κίνδυνος έκθεσης σε βλάβες αφορά και άλλα όργανα όπως πνεύμονες, συκώτι κλπ.
Ψυχοκοινωνική υγεία.
Η ενασχόληση με κοινωνικές δραστηριότητες μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ικανότητας του εγκεφάλου να αντιμετωπίζει ασθένειες, να ανακουφίσει το άγχος και να βελτιώσει τη διάθεσή.
Έτσι βελτιώνεται η ψυχική διάθεση και μειώνεται το άγχος και οι ψυχωτικές διαταραχές.
Αυτό σημαίνει ότι η εκτέλεση αυτών των δραστηριοτήτων μπορεί να βοηθήσουν στην καθυστέρηση ή ακόμα και στην πρόληψη της ανάπτυξης άνοιας.
Αν το άτομο ασχολείται με δραστηριότητες που του αρέσουν και που προκαλούν την λειτουργία του εγκεφάλου καλό είναι να τις επαναλαμβάνει τακτικά.
Αυτές μπορεί να είναι παζλ, σταυρόλεξα, αλλά και οτιδήποτε απασχολεί το μυαλό, επεξεργάζεται πληροφορίες και αναπτύσσει τις δεξιότητες σκέψης μειώνει τον κίνδυνο.
Πώς να βελτιώσει κάποιος την ψυχοκοινωνική του υγεία;
- Καινούρια χόμπι,
- Ζωγραφική, γλυπτική κλπ.,
- Μουσική,
- Εκμάθηση ξένης γλώσσας,
- Επιτραπέζια παιχνίδια,
- Να κρατά κάποιος ημερολόγιο,
- Διάβασμα βιβλίων
- Παιχνίδια μνήμης σε τάμπλετ ή κινητό κ.ά.
Τακτικοί ιατρικοί έλεγχοι
Όσο κάποιος μεγαλώνει καλό είναι να κάνει τακτικά τσεκ απ για την κατάσταση της υγείας του ώστε να έχει τον πλήρη έλεγχο.
Έτσι σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο πρόβλημα η έγκαιρη παρέμβαση θα βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση του προγράμματος αποκατάστασης.
Συμπέρασμα
Η άσκηση σε όποια μορφή βοηθά το άτομο να κερδίσει τον αγώνα με την απώλεια μνήμης και την οργανωμένη σκέψη.
Ο έγκέφαλος χρειάζεται την κίνηση καθώς χωρίς αυτήν τελικά διαγράφει την ίδια τη ζωή...